همه چیز درباره ابتلا و انتقال شپش - مجله سینمایی گوگوریو

به گزارش ایسنا، شپش، حشره ای کوچک به رنگ سفید مایل به خاکستری است که انگل خارجی بدن انسان محسوب می گردد. این حشره در مو و لباس زندگی می نماید و برای تغذیه روی سطح بدن می آید، سپس خودش را به پوست بدن انسان می چسباند، پوست را سوراخ نموده و ضمن مکیدن خون، بزاق خود را به همراه مواد دفعی به زیر پوست تزریق می نماید. دلیل برآمدگی قرمز رنگ و ایجاد خارش در سطح پوست، همین تزریق بزاق و مواد زائد به زیرپوست است.

باید توجه کرد که آلودگی به شپش منحصر به طبقه اجتماعی خاصی نیست و تمام افراد جامعه به خصوص در فصول سرد سال ممکن است درگیر آن شوند. آلودگی به شپش در بچه ها در سنین مدرسه، شایع تر بوده و دختران بیشتر از پسران به آن مبتلا می شوند.

چگونگی انتقال شپش

انتقال از یک فرد به فرد دیگر می تواند به وسیله تماس مستقیم (تماس سر افراد با هم) یا استفاده از وسایل شخصی دیگران مثل شانه، کلاه، شال، حوله و روسری اتفاق افتد. انتقال در افراد خانواده به سرعت و سهولت رخ می دهد. شپش در آب زنده نمی ماند. بنابراین به وسیله شنا و استخر منتقل نمی گردد.

نشانه های ابتلا به شپش سر چیست؟

اولین علامت ابتلا به شپش، خارش است و زمانی اتفاق می افتد که شپش آغاز به حرکت می نماید که معمولا از حاشیه دو طرف سر آغاز می گردد و به طرف مرکز سر توسعه می یابد. در این هنگام بیمار احساس خارش در سر می نماید. به تدریج خارش افزایش می یابد و خراشیدگی با ناخن در اثر خارش در سر پیش می آید. گاهی در موارد پیشرفته، غدد لنفاوی در ناحیه گردن برجسته می شوند.

آیا می توان با مشاهده شپش، آلودگی به آن را تشخیص داد؟

اغلب آنچه در مشاهدۀ سر بیمار دیده می گردد، شپش نیست، بلکه تخم شپش (رشک) است. زیرا شپش با مشاهده نور، زیر موها می خزد و پنهان می گردد. تخم شپش که رشک نام دارد به اندازۀ ته سنجاق، بیضی شکل و به رنگ سفید است و به ریشه مو (درفاصله حدود نیم سانتی متری از ریشه) و درز لباس ها می چسبد. این تخم ها را نباید با شوره سر اشتباه گرفت. شوره سر، پوست مرده سر است که به راحتی از مو جدا می شوند، اما رشک بیضی شکل است و جدا کردن آن از موی سر، به راحتی و بدون ناخن ممکن نیست. اگر در پی رشک هستید، بیشتر قسمت های بالای گوش ها، گیجگاه ها و پشت گردن را بگردید.

چگونه از آلودگی به شپش پیشگیری کنیم؟

پیشگیری با بهبود سطح بهداشت کل جامعه امکان پذیر است. با رعایت بهداشت به ویژه در مکان هایی مانند مدارس، مهدکودک ها ، سربازخانه ها، پرورشگاه ها و ... می توان تا حد زیادی مانع ایجاد بیماری شد. باید به بچه ها یاد داد در مدرسه از تماس سر خود با سر دیگران پرهیز نموده و شال، روسری، کلاه، برس و شانه خود را به دیگران ندهند یا از این وسایل مربوط به دیگران استفاده ننمایند. بعلاوه موارد آلوده باید به سرعت شناسایی و گزارش شوند. با درمان سریع، می توان از انتقال آلودگی به دیگران جلوگیری کرد.

درمان شپش

بنابر اعلام واحد آموزش و ارتقای سلامت معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران، در گذشته تنها راه نجات از دست شپش ها، تراشیدن موها از ته بود. اما امروزه از شامپوهای ضد شپش استفاده می گردد. این شامپوها باعث مرگ شپش ها شده و با حل کردن کپسول تخم ها، آن ها را از مو جدا می نماید.

نکات مهم در درمان شپش سر

- درصورت اطلاع از آلودگی فرزند یا یکی از اعضای خانواده تان به شپش، دست پاچه نشوید، احساس گناه نکنید و در بین همکلاسی ها و دوستان وی در پی مقصر نگردید. در عوض، به سرعت درمان را آغاز کنید.

- درمان در دو مرحله و به فاصله یک هفته انجام می گردد. برای درمان شپش، دقیقا مطابق توصیه های پزشک و کادر بهداشتی عمل کنید.

- از قلم نیاندازید که آنچه در درمان شپش اهمیت دارد، درمان دسته جمعی و برطرف آلودگی از کلیه لوازم و وسایل مورد استفاده افراد به طور همزمان است. تمام افرادی که ساعات زیادی را کنار هم سپری می نمایند مثلا اعضای خانواده فرد مبتلا، هرچند علامتی نداشته باشند باید همزمان مورد درمان قرار گیرند.

- در کنار درمان با شامپوهای مخصوص، روسری، شانه، برس، کلاه، شال، روبالشی و ملحفه بیمار باید در آب داغ شسته شوند. وسایلی را که در دمای بالا خراب می شوند، باید دو هفته در کیسه دربسته نگه دارید. ضدعفونی و شست و شوی فرش و موکت و مبلمان ضرورتی نداشته و نیازی به ضدعفونی کردن کل خانه وجود ندارد.

- شامپوهای ضد شپش، تخم ها را از بین نمی برند. بنابراین بعد از مصرف شامپو، با شانه دندانه ریز و مخلوطی از آب و سرکه، موها را شانه بزنید.

- تراشیدن موهای سر توصیه نمی گردد.

- داروهای ضد شپش غیرخوراکی و شدیدا سمی هستند. بعد از آلوده شدن دست به این داروها، دست های خود را در دهان نگذارید و با دست های آلوده چیزی نخورید.

- کسی که قبلا یک بار آلودگی به شپش داشته و درمان شده، در مقابل بیماری ایمن نیست و یک فرد ممکن است بیش از یک بار به بیماری مبتلا گردد.

- اگر کسی بعد از دوبار درمان، مجددا به شپش مبتلا شد، به این معنی است که فرد مبتلای دیگری که درمان نشده در نزدیکی اوست. در صورت ابتلای مجدد به شپش، ضروری است درمان دو مرحله ای مجدد انجام گردد.