فرار صیاد از چنگ سینما - مجله سینمایی گوگوریو

شخصیت، زندگی و فعالیت حرفه ای اش، به قدری بار دراماتیک دارد که مستعد روایت های مختلف ادبی و نمایشی است. در زمینه ادبیات و حوزه کتاب این رخ داد و خوشبختانه از این ظرفیت بالقوه برای روایت های گوناگون استفاده شد و به ابعاد مهم شخصیتی شهید صیاد شیرازی و فرازهای زندگی و قهرمانی های ایشان پرداخته اند اما در زمینه تصویر و سینما تا اینجا تنها در حد اشاراتی سراغ این شخصیت مهم و تاثیرگذار جنگ رفته اند.

امیر دلاور

نویسنده: امیرحسین انبارداران

ناشر: نشر شاهد

تعداد صفحه: 96

سال نشر: 1381

مکث: این کتاب که 11فصل دارد، به خاطرات و بعضی نکات برجسته زندگی شهید صیاد شیرازی می پردازد. ویژگی های شخصیتی در ارتباط با ولایت فقیه، در خانواده، در جبهه، علم و دانش و... از جمله فصل ها و موضوعات این کتاب است.

عملیات شیندرا

نویسنده: نجاتعلی صادقی گویا

ناشر: ایران سبز

تعداد صفحه: 116

سال نشر: 1380

مکث: سال 58 شهید دکتر مصطفی چمران، همراه گروهی از نیروهای داوطلب برای پاکسازی عناصر ضدانقلاب راهی کردستان می شوند. شیندرا یکی از روستاهای آن منطقه، انبار مهمات نیروهای ضدانقلاب بود. شهید صیاد شیرازی هم از جمله افرادی بود که با هلی کوپتر وارد منطقه شد. عملیات شیندرا، روایتگر این حضور است.

آخرین گلوله صیاد

نویسنده: داوود امیریان

ناشر: صریر (وابسته به بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس)

تعداد صفحه: 164

سال نشر: 1385

مکث: آخرین گلوله صیاد، روایتی داستانی از زندگی شهید صیاد شیرازی است. فصل اول کتاب، با روایتی از شهادت این بزرگمرد شروع می گردد: صیاد ماشین را از پارکینگ درآورد. دنده را خلاص کرد. مهدی گفت: من در را می بندم.

به طرف در پارکینگ خانه رفت. چند متر آن طرف تر رفتگری نارنجی پوش جاروی دسته بلندش را به زمین می کشید و نرمه ای خاک بلند می کرد. مهدی در را بست. سر کوچه موتورسواری را دید که سیگار می کشد و منتظر است. فکری شد آن شخص کیست این وقت صبح سیگار دود می نماید؟ رفتگر به طرف ماشین آمد. مهدی سوار ماشین شد و در را بست. صیاد گفت: برویم!

مهدی گفت: خودم می توانم بروم؛ دیرتان می گردد.

- تعارف می کنی؟ خُب دبیرستانت سر راهم است!

رفتگر به ماشین رسید و سلام کرد. صیاد شیشه را پایین داد و گفت: علیک سلام، بفرمایید.

مهدی به رفتگر نگاه کرد. جوانی سی ودو-سه ساله بود با ته ریش مشکی و موهای مجعد.

- یک نامه داشتم. مسئله ای پیش آمده که به دست شما...

مهدی به آینه ماشین نگاه کرد و دستی به موهایش کشید. ناگهان صدای چند شلیک بلند شد و مایعی گرم شتک زد روی پیراهن سفید مهدی. گیج و منگ به پدر نگاه کرد. خون از سر و سینه صیاد می جوشید. مهدی از ماشین بیرون پرید. رفتگر پرشتاب به طرف موتورسوار دوید. پرید ترک موتور و موتورسوار گاز داد و دور شد. مهدی دوید و درِ خانه ها را مشت باران کرد. زبانش بند آمده بود. یکی از همسایه ها بیرون آمد و وحشت زده پرسید: چی شده آقا مهدی!؟

مهدی ماشین را نشان داد. مرد همسایه دوید طرف ماشین. صیاد غرقابه خون سرش به عقب خم شده بود و خون از سینه اش مثل چشمه می جوشید. فریاد دردآلود مهدی در کوچه پیچید.

رفتارشناسی ایثارگران

نویسنده: محمودرضا امینی

ناشر: شعاع

تعداد صفحه: 160

سال نشر: 1383

مکث: کتاب رفتارشناسی ایثارگران، هم به خصوصیات فردی و شخصیتی شهید صیاد شیرازی می پردازد و هم ظرفیت ها و نگرش های علمی و تجربی، شیوه های رفتاری ایشان در جامعه، مدیریت و مسائل نظامی، سیاسی و فرهنگی این شهید بزرگوار را تبیین می نماید.

دلم برایت تنگ شده

نویسنده: علی اکبری

ناشر: یا زهرا (س)

تعداد صفحه: 104

سال نشر: 1391

مکث: کتاب دلم برایت تنگ شده، روایت هایی درباره شهید صیاد شیرازی می خوانیم. بخشی از این دلم برایت تنگ شده از این قرار است: قرار بود صبح روز عید غدیر برود به خدمت آقا و درجه سرلشکری اش را بگیرد. همه تبریک گفتند خودش می گفت: درجه دریافت فقط ارتقای سازمانی نیست، وقتی آقا درجه را روی دوشم بگذارند، حس می کنم ازم راضی هستند. وقتی ایشان راضی باشد امام عصر (عج) هم راضی اند. همین برایم بس است. انگار مزد تمام سال های جنگ را یکجا بهم داده اند.

در کمین گل سرخ

نویسنده: محسن مومنی

ناشر: شرکت انتشارات سوره مهر

تعداد صفحه: 368

سال نشر: 1382

مکث: در کمین گل سرخ، زندگی شهید صیاد شیرازی را به صورت داستانی در پنج بخش روایت می نماید: از کودکی تا پیروزی انقلاب اسلامی، از پیروزی انقلاب اسلامی تا انتصاب به فرماندهی نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران در 9 مهر 1360، دوران فرماندهی نیروی زمینی تا عملیات مرصاد، دو سال خاتمهی جنگ و خاتمه. در قسمتی از بخش اول این کتاب آمده: شغل پدرش (صیاد شیرازی) ایجاب می کرد به شهرهای مختلفی منتقل گردد و خانواده اش هر سال در شهر جدیدی باشند و با مردمان و فرهنگ و آداب مختلف آشنا شوند. علی، نوجوانیش را در شهرهای مختلفی گذراند، شاهرود، آمل، گنبدکاووس و... این مهاجرت های اجباری باعث شد او فردی خونگرم و زودجوش بار بیاید و همه جای ایران را سرای خود بداند. در کمین گل سرخ از جمله کتاب هایی است که به صورت صوتی هم در دسترس علاقه مندان قرار گرفته و مخاطبان می توانند مستمع کتاب صوتی آن با روایت محمدرضا علی هم باشند.

عاشق ترین صیاد

نویسنده: محبوبه معراجی پور

ناشر: مرکز اسناد انقلاب اسلامی

تعداد صفحه: 140

سال نشر: 1385

مکث: این کتاب در چهار بخش، نگاهی به حیات و شهادت امیر سرافراز شهید صیاد شیرازی دارد و بعضی ابعاد شخصیتی این قهرمان کشور را آنالیز می نماید. در بخشی از عاشق ترین صیاد که حال و هوای داستانی دارد، آمده: علی به خانه فرمانده رفت و چون او را آدم ساده ای دید، تصمیم گرفت زمینه انقلابی شدنش را فراهم آورد.

علی مراقب بود تا بهانه ای دست عوامل ضد اطلاعات ندهد، اما خاتمه لو رفت و بازداشت شد؛ جریان از این قرار بود که در آن روزها تعدادی نوجوان که برای آموزش دوره گروهبانی به مرکز آمده بودند، در آسایشگاه هایشان شعارهای انقلابی سر دادند؛ شاه دوستان طاقت نیاوردند و همان شبی که علی افسر نگهبان بود، با باتوم های برقی به جان نوجوانان افتادند.

پرواز غریبانه

نویسنده: مهدی وحیدی صدر

ناشر: حدیث نینوا

تعداد صفحه: 12

سال نشر: 1394

مکث: معرفی قهرمانان و تاریخ سازان کشور به نسل کودک و نوجوان، از ضرورت های فرهنگی است. کتاب پرواز غریبانه در این زمینه اهمیت دارد و با زبانی بچگانه، شخصیت و رشادت های شهید صیاد شیرازی را روایت می نماید.

صیاد دل ها

نویسنده: احمد حسینیا

ناشر: ارتش جمهوری اسلامی ایران، سازمان عقیدتی- سیاسی، دفتر سیاسی

تعداد صفحه: 228

سال نشر: 1393

مکث: این کتاب در قالب مجموعه ای تحت عنوان امیران جاویدان منتشر شده است. این مجموعه کتاب ها به خاطرات شهدا و امیران ارتش جمهوری اسلامی ایران می پردازد. صیاد دل ها به عنوان ششمین کتاب از این مجموعه، حاوی خاطرات زیبایی است و مخاطب را با شخصیت شهید صیاد شیرازی آشنا می نماید.

ناگفته های جنگ

نویسنده: احمد دهقان

ناشر: شرکت انتشارات سوره مهر

تعداد صفحه: 312

سال نشر: 1393

مکث: این کتاب، خاطرات شهید صیاد شیرازی است و به موضوعاتی چون پیروزى انقلاب اسلامى، مبارزه با منافقان و نیروهاى ضد انقلاب در اوایل پیروزى انقلاب و طرح ریزى و شرکت در عملیات هاى گوناگون به عنوان فرمانده، اختلاف شهید صیاد با رئیس جمهور وقت بنى صدر، توطئه هایى که علیه او صورت مى گرفت و... می پردازد.

صیاد در قاب تصویر

سینما و تلویزیون اگر نصف کوشش هایی که نویسندگان در حوزه ادبیات داشتند هم همت می کردند، حالا دست کم دو سه فیلم و سریال خوب با موضوع زندگی و قهرمانی های شهید صیاد شیرازی داشتیم، اما فعلا نتیجه اصلا چشمگیر نیست و حضور سینمایی و تلویزیونی این شخصیت مهم و مشخص کننده جنگ، صرفا به سکانس هایی گذرا منحصر شده است.

همین مقدار هم حاصل همت و کوشش محمدحسین مهدویان است؛ او ابتدا در بخش هایی از مجموعه مستند و تلویزیونی آخرین روزهای زمستان که به فرمانده شهید جنگ حسن باقری می پرداخت، به شکل مختصر به نقش و حضور شهید صیاد شیرازی هم اشاره نمود. بعضی معتقدند، باوجود موضوع شهید باقری، سهم حضور و نقش موثر شهید صیاد شیرازی در این مجموعه می توانست بیشتر از این باشد. نقش شهید صیاد شیرازی را در آخرین روزهای زمستان، علیرضا زمانی بازی کرد.

مهدویان در فیلم ماجرای نیمروز؛ رد خون (قسمت دوم فیلم ماجرای نیمروز)، کمی حضور شهید صیاد شیرازی را پررنگ تر می نماید، هرچند اساسا شهید صیاد شیرازی به عنوان فرمانده عملیات مرصاد، باز هم می توانست حضور بسیار موثرتری در فیلم داشته باشد. اسماعیل! صیاد خودش اومده ها. یکی از دیالوگ های فیلم در دقیقه 70 است که خبر از حضور فرمانده صیاد شیرازی در جبهه جنگ می دهد. انتخاب بازیگر و گریم شهید صیاد شیرازی و نحوه بازی اش، در حد همین چند دقیقه هم، کاریزما و اقتدار این شخصیت را منتقل می نماید. نقش شهید صیاد شیرازی را در این فیلم، بازیگری به نام احمد فرهنگ نیا بازی کرد.

به جز این، مدت هاست زمزمه هایی درباره ساخت سریالی تلویزیونی درخصوص شهید صیاد شیرازی وجود دارد. محمدرضا شفیعی، به عنوان تهیه کننده این اثر، سال قبل در توییتی، از مسائل سر راه فراوری این اثر و دشواری هماهنگی میان صدا و سیما، ستاد کل، ارتش و خانواده شهید خبر داده بود. بااین که تحقیق و پژوهش ها درباره ساخت سریال شهید صیاد شیرازی، حدود 10 سال زمان برد و فرهاد توحیدی هم نگارش فیلمنامه این سریال را سال 94 به خاتمه رساند، اما زمزمه ها هنوز در این زمینه جای خود را به امیدواری ها نداده است.

بعضی کتاب های دیگر

عملیات آزاد سازی سنندج و گردنه صلوات آباد نوشته علی صادقی گویا، افلاکیان زمین نوشته محمدحسین عباسی ولدی، منش فرماندهی نوشته احمد نوروزی فرسنگی، جلوه یار نوشته احمد حسینیا، خاطرات امیر سپهبد صیاد شیرازی نوشته مرکز اسناد انقلاب اسلامی، خاطرات سال های نبرد نوشته محسن مومنی، خدا می خواست زنده بمانی نوشته فاطمه غفاری، گردنه خان تا قله آربابا نوشته نجاتعلی صادقی گویا، حافظان بیت المال نوشته امین محمودجانلو، آزادی خرمشهر نوشته احمد دهقان، آرام تر از همواره نوشته شمسی خسروی، تا کوچه های آسمان نوشته محمد مهدی بهداروند، سخن آشنا نوشته علی اعوانی، یادداشت های سفر شهید صیاد شیرازی نوشته محسن کاظمی سعید فخرزاده و... بعضی دیگر از کتا ب هایی هستند که به شخصیت شهید صیاد شیرازی پرداخته اند.

منبع: کیوان امجدیان - فرهنگ و هنر / روزنامه خبرنگاران