بلندی های قلعه دختر شوسف - مجله سینمایی گوگوریو

خبرنگاران: در دره های واقع در دو طرف این کوه جویباری روان است که در گذشته آب مورد احتیاج اهالی قلعه را تامین می کرد. مصالح به کار رفته در این قلعه را بیشتر سنگ و مقداری آجر با ابعاد 30 در 30 سانتی متر تشکیل می دهند. قطعات سفالی مکشوف در این قلعه مربوط به دو دوره هستند؛ نوع اول سفال ها شباهت زیادی به سفال های دوران تاریخی قلعه نهبندان دارد و نوع دوم به دوران اسلامی بازمی گردد. به طور کلی آنالیز آثار سفالی قلعه بیانگر احداث آن در دوره ساسانی و استفاده از آن در دوران اسلامی، به ویژه اسماعیلیه است.

عوامل طبیعی از جمله برف و باران و به خصوص وزش بادهای محلی، باعث تخریب بخش زیادی از قلعه شده اند و متاسفانه از تخریب عوامل انسانی نیز مصون نمانده است. این اثر که به عنوان یکی از جاذبه های گردشگری نهبندان شناخته می گردد، در تاریخ 7 مهر 1381 با شماره ثبت 6434 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید.

در حدود 5 کیلومتری غرب شوسف و در میان کوه های نسبتا بلند بر فراز کوهی به ارتفاع 2 هزار و 200 متر قلعه ای واقع شده که اهالی روستای طارق در شمال این کوه از آن به قلعه رستم و اهالی شوسف از آن به قلعه دختر یاد می نمایند این قلعه از لحاظ موقعیت، صعب العبورترین قلعه شهرستان نهبندان است.

در دره های واقع در دو طرف این کوه جویباری روان است که در گذشته آب مورد احتیاج اهالی قلعه را تامین می نموده است.مصالح استفاده شده در این قلعه بیشتر سنگ و مقداری هم آجر با ابعاد 30در30 بوده است.

قطعات سفالی یافت شده در این قلعه مربوط به 2 دوره است نوع اول سفال ها شباهت زیادی به سفال های دوران تاریخی قلعه نهبندان دارد و نوع دوم مربوط به دوران اسلامی است به طور کلی آنالیز آثار سفالی قلعه بیانگر احداث آن در دوران ساسانی و استفاده از آن در دوران اسلامی به ویژه اسماعیلیه است.

عوامل طبیعی از جمله برف و باران و به خصوص وزش بادهای محلی باعث تخریب بخش زیادی از قلعه شده و متاسفانه از تخریب عوامل انسانی هم مصون نمانده است در چند سال گذشته حفاری های غیر مجازی در آن اجرا شده که باعث برخورد مناسب نیروی انتظامی و محافظت بیش از پیش این اثر ارزشمند شده است.

نظریه های مختلفی درباره ساخت و سرگذشت این بنای تاریخی وجود دارد. یکی از محتمل ترین آن ها این گونه بیان می نماید که قلعه هایی مشابه با آن در دوره ساسانیان ساخته شده اند از جمله این بناها می توان قلعه دختر فیروزآباد، قلعه دختر بین مشهد و تربت حیدریه، قلعه دختر بجستان و قلعه دختر شوشتر را نام برد. این سازه ها از نظر ساخت بر بالای بلندی و نقاط صعب العبور با یکدیگر مشترک هستند. قلعه دختر بشرویه نیز با اهداف دفاعی ساخته شده است.

طبق این نظریه قلعه بعدها در دوران حکومت فرقه اسماعیلیه مورد بازسازی نهاده شد. احتمالا در دسته پناهگاه هایی قرار داشته که این فرقه در منطقه تون و طبس از آن ها استفاده می کردند به خصوص که مسیر حرکت و جاده ارتباطی تون به طبس نیز سابقا از کنار همین محل عبور می نموده است و از نظر دفاعی شرایط ممتازی داشته است.

محلی های منطقه اما اعتقاد دارند که گبرها در این منطقه زندگی می کردند. گبر امروز به معنی کافر است اما در گذشته فرقه ای مذهبی بودند که با زرتشتیان به دشمنی پرداختند و همین امر باعث از بین رفتن ان ها شد. این دسته مردگان خود را همراه با جواهراتشان دفن می کردند.

در ساخت این قلعه قسمت های متفاوتی از جمله آب انبار، مخزن ذخیره آذوقه، چندین برج، شاه نشین و اتاق هایی مخصوص به استراحت نگهبان ها تعبیه شده بود. دیوارهای این قلعه بر پرتگاه های غیرقابل نفوذ ساخته شده اند حتی گفته می گردد که گاهی برای رسیدن به این قلعه بعضی از دیوارهای آن را بریده اند. در مسیر دسترسی به این قلعه چندین بنای قدیمی را مشاهده می کنید که به نظر می رسد زمانی آب انبار بوده اند. در واقع می توان گفت که هرجا که فضا مناسب بوده آب انباری احداث نموده اند.

این آب انبارها در ارتفاعات متفاوتی ساخته شده اند و گویا ساختار آن ها به نحوی بوده که آب از بالا سرازیر می شده و آن ها را به نوبت پر می نموده است. از ویژگی های شاخص آسیاب های آبی بشرویه، فعال بودن آنها است که در حال حاضر سه آسیاب به فعالیت خود ادامه می دهند و طی چند سال اخیر با اقدامات میراث فرهنگی بشرویه و شهرداری برای احیا و بازسازی برای سرگرمی مسافران و گردشگران، به نقاط گردشگری تبدیل شده است.قلعه دختر بشرویه با استفاده از مصالح گچ، آهک، شن و سنگ ساخته شده است.