بایدها و نبایدهای فرهنگی در ژاپن برای گردشگران - مجله سینمایی گوگوریو

ژاپنی ها مردمانی هستند که با ادب و سنت های اصیل خود در میان مردم سایر کشورها شناخته شده اند. آنها از خارجی ها به گرمی استقبال می کنند و با جهانگردان رفتاری توام با ادب و احترام دارند. در صورتی که قصد سفر به ژاپن دارید، اگر پذیرفتن سنت ها و فرهنگ محلی در سبک سفر شما جایگاه دارد، ضروری است نکاتی ارزشمند در خصوص بایدها و نبایدهای فرهنگ عمومی ژاپنی ها را بدانید.

ارزش های فرهنگی اجتماعی ژاپنی ها

ارزش های ژاپنی به طور کامل در تمام جنبه های زندگی ریشه دارد و همواره بر روابط خانوادگی، کاری و اجتماعی تأثیر می گذارد. اولویت ژاپنی ها در زندگی کار است. در مدیریت ژاپنی مسئولیت پذیری و فعالیت های مشارکتی در میان کارمندان از جایگاه مطلوبی برخوردار بوده و این روحیه در آنها پرورش داده شده است.

وقتی یک فرد ژاپنی استخدام می گردد محل کار خود را مانند خانه خود دانسته و خود را عضو آن خانواده می داند. فرد همه کوشش خود را می نماید تا بتواند از خانه خود مراقبت نموده و به اهداف خانواده خود دست پیدا کند.

پیوندهای خانوادگی در ژاپن قوی است. خانواده و افراد آن ارتباط منسجمی با یکدیگر دارند. والدین خصوصا مادران رابطه بسیار نزدیکی با بچه ها خود دارند. والدین به تمامیت فردی فرزند خود اهمیت می دهند و به گونه ای تعامل می کنند که احترام بین والدین و بچه ها حفظ گردد. در فضای اجتماعی ژاپن هیچ گونه بوسیدن و در آغوش گرفتن در خیابان ها و در فضای عمومی دیده نمی گردد. دوستان، والدین و بچه ها را که می بینید دست در دست هم دارند. بیشتر مردم بسیار صادق و اهل یاری به دیگران هستند. برای نمونه اگر چیزی را در مترو جا بگذارید، به احتمال زیاد آن را در دفتر اشیا گمشده و پیدا شده، خواهید یافت.

در جامعه ژاپنی آشنایی با هریک از اصول فرهنگی ابتدا در بستر خانواده شکل می گیرد و سپس به وسیله فرآیند آموزشی ارزش ها به نوجوانان و جوانان منتقل می گردد. بعضی از ارزش های اصلی در ژاپن عبارتند از فکر کردن به دیگران، انجام برترین کار، تسلیم نشدن، احترام به بزرگترها، شناخت نقش خود و کار در گروه (گروه گرایی). این مفاهیم به طور صریح و ضمنی از مهدکودک و از سنین بسیار پایین به بچه ها آموزش داده می گردد و در آنها نهادینه می گردد.

آداب دیدار و احوال پرسی

در مدت حضور خود در ژاپن، مودبانه است که هنگام دیدار با طرف مقابل، هنگام تشکر کردن یا خداحافظی به او تعظیم کنید. اگر کسی به شما تعظیم کرد، به جلو خم شوید و در مقابل سر خود را خم کنید. پیچیدگی های زیادی برای مراسم تعظیم وجود دارد -مانند فاصله، مدت و چند بار تعظیم- اما به عنوان یک جهانگرد، از شما انتظار نمی رود که این جزئیات را بدانید. صرف کوشش کردن، شما را برای دیگران محبوب می نماید. براساس مقاله بایدها و نبایدهای فرهنگی در ژاپن برای جهانگردان باید بدانید که ژاپنی ها گاهی اوقات دست هم می دهند اما بهتر است قبل از اینکه دستتان را جلو بیاورید، منتظر بمانید تا طرف مقابل دست خود را در اختیار شما قرار دهد.

آداب هدایه دادن و کارت ویزیت

در محیط های رسمی مانند یک سفر کاری مرسوم است که هنگام دیدار با شخصی، کارت ویزیت یا کارت نام را مبادله کنید. علاوه بر کارت، هدیه های کوچک برای سوغاتی همراه خود داشته باشید. هدیه دادن نشانه قدردانی است، به خصوص اگر در خانه کسی اقامت دارید. هنگام هدیه دادن، هدیه گرفتن و اعطای کارت همواره به جای یک دست از دو دست بهره ببرید.

آداب لباس پوشیدن در فرهنگ ژاپنی

هنگام ورود به خانه های شخصی، معابد، اقامتگاه های سبک سنتی، و حتی بسیاری از رستوران ها و مکان های جهانگردی از شما انتظار می رود که کفش های خود را درآورید. معمولاً قفسه هایی برای قرار دادن کفش های خود می بینید. ممکن است با دادن دمپایی برای داخل خانه شما را غافلگیر کنند!

اگر در قسمت هایی از رستوران یا محل های اقامتی، تاتامی (تشک های حصیری بافته شده که کف را می پوشاند) وجود دارد باید قبل از راه رفتن روی تاتامی، دمپایی های خود را درآورید. می توانید دمپایی ها را در ورودی اتاق قرار دهید. بعلاوه ممکن است برای رفتن به سرویس بهداشتی دمپایی جداگانه ای در اختیارتان قرار گیرد. براساس مقاله بایدها و نبایدهای فرهنگی در ژاپن برای جهانگردان باید بدانید که در این حالت، دمپایی های اصلی خود را بیرون در حمام بگذارید و پس از خروج از حمام دوباره آن را تعویض کنید.

آداب سفره و خوردن و آشامیدن

رفتارهای خوب شامل استفاده از کلمات قدردانی قبل، حین و بعد از غذا است. قبل از اینکه غذا بخورید، به یاد داشته باشید که i-ta-da-ki-mas را بگویید که به معنای نوش جان است. در طول وعده غذایی، oishii را بگویید تا نشان دهد که از غذا لذت می برید. پس از غذا، برای ابراز قدردانی از غذا، go-chi-so-sa-ma de-shi-ta بگویید.

در ژاپن از شنیدن اینکه دیگران سوپ یا نودل خود را باصدا میل می کنند تعجب نکنید -این موضوع امری پذیرفته شده است- پس در سرزمینی که از غذا خوردن پر سر و صدا استقبال می گردد، آن را امتحان کنید؛ در میان ژاپنی ها مرسوم است که سوشی را با دست بخورند. حتما هم امتحان کنید.

از چوب غذاخوری بهره ببرید

اگر قبلاً به غذا خوردن با چوب غذاخوری عادت نموده اید، خوب است. با این حال، به یاد داشته باشید که در ژاپن اقدامات خاصی وجود دارد که به عنوان بازی با چوب غذاخوری در نظر گرفته می گردد و امری ناپسند است. از چوب غذاخوری برای خراش دادن، علامت دادن به پیشخدمت رستوران، اشاره به کسی، روی میز زدن و مواردی از این دست استفاده نکنید. بعلاوه، چوب های غذاخوری را روی هم نگذارید و آنها را در کاسه خود به حالت ایستاده رها نکنید.

انعام دادن در ژاپن

انعام دادن در ژاپن مرسوم نیست. اگر انعام نقدی روی میز بگذارید، ممکن است پیشخدمت متوجه منظور شما نگردد و تعقیب تان کند تا آن را برگرداند. پول نقد نیز به ندرت دست به دست می گردد. هنگام پرداخت برای یک مورد، پول نقد را در سینی ارائه شده، قرار می دهید.

آداب حضور در معابد و مناسک مذهبی

در بسیاری از زیارتگاه های بودایی و شینتو گشت و گذار انجام می گردد. ممکن است مخاطب آنها را صرفاً جاذبه جهانگردی ببیند، اما به یاد داشته باشید این مکان های مذهبی هنوز برای عبادت استفاده می شوند. هنگام بازدید از معبد یا زیارتگاه محترمانه رفتار کنید؛ وارد منطقه ها ممنوعه نشوید؛ به آرامی صحبت کنید و با احترام لباس بپوشید، یعنی لباس رسمی و مناسب تن کنید.

بیشتر زیارتگاه ها قبل از ورود احتیاج به شست و شوی تشریفاتی دارند. از یک ملاقه برای ریختن آب روی دستان خود بهره ببرید. مقداری از آب را در دست بگیرید و دهان خود را بشویید؛ آب را روی زمین بریزید؛ هرگز به داخل حوضچه آب برنگردانید. در معابد و زیارتگاه ها به آرامی تعظیم کنید، زنگ ها را به صدا درآورید، یک هدیه پولی کوچک در جعبه بگذارید، دو بار تعظیم کنید، دو مرتبه کف بزنید، و یک بار دیگر برای تکمیل مراسم تعظیم کنید.

آداب استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی

در ژاپن صحبت کردن با تلفن همراه در فضاهای محدود قطار یا اتوبوس بی ادبی تلقی می گردد. اگر باید از تلفن خود برای ارسال پیامک بهره ببرید، زنگ را به حالت بی صدا قرار دهید. بعلاوه با همسفران خود به آرامی صحبت کنید.

در ایستگاه های شلوغ قطار، اتوبوس و فرودگاه انتظار می رود یک خط منظم تشکیل دهید. به جلو فشار نیاورید و به خطوط جهتی که روی کف ها نقاشی شده اند، توجه کنید. هنگام حضور در مکان های عمومی بینی خود را بالا نکشید و سعی کنید از عطسه یا بو کردن خودداری کنید. اگر بیمار هستید، ماسک بهداشتی خریداری کنید و بپوشید تا از انتقال میکروب به دیگران جلوگیری کنید.

تشکر به زبان ژاپنی

در ژاپن اگر چه ممکن است با افرادی دیدار کنید که به خوبی زبان انگلیسی صحبت می کنند، اما تصور نکنید که همه این کار را خواهند کرد. عبارات کاربردی در ژاپنی را یاد بگیرید، مانند sumimasen، به معنای ببخشید یا متاسفم و arigato به معنای ممنونم.

حتی اگر اشتباهی مرتکب شدید یا آنچه را که در یک موقعیت خاص انتظار می رود، فراموش کردید همواره با خود و اطرافیانتان مهربان و شکیبا باشید. مردم محلی احتمالاً از کوشش های شما در تسلط بر آداب معاشرت ژاپن خشنود خواهند شد، حتی اگر ناقص باشد!

نویسنده: مریم سه دهی | کارشناس توسعه روابط فرهنگی ژاپن